TY - JOUR ID - 155315 TI - معرفی روش بهینه تخمین تخلخل با استفاده از تلفیق نگاره‌های چاه‌پیمایی JO - نشریه علمی ژئومکانیک نفت JA - JPG LA - fa SN - 2538-4651 AU - بازیار, محمدجواد AU - آصف, محمدرضا AU - میثاقی, علی AD - گروه زمین شناسی کاربردی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه خوارزمی AD - دانشگاه خوارزمی، دانشکده علوم زمین Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 5 IS - 1 SP - 82 EP - 91 KW - تخلخل KW - ژئومکانیک KW - پتروفیزیک KW - تخلخل سنج هلیومی KW - نگار نوترون KW - نگار چگالی KW - نگار صوتی DO - 10.22107/jpg.2022.353770.1177 N2 - تخلخل یک عامل بسیار حساس در تعیین سرعت امواج، تخمین پارامترهای ژئومکانیکی و خصوصیات پتروفیزیکی مخازن هیدروکربنی محسوب می­‌شود. امروزه در صنعت نفت این پارامتر با استفاده از روش تزریق گاز هلیوم به نمونه­‌های مغزه (پلاگ) به دست می­‌آید. تعیین تخلخل توسط روش­‌هایی مانند آنالیز مغزه مستلزم صرف زمان و هزینه بالا است. مغزه­‌گیری عملی دشوار و پرهزینه است. به علاوه امکان مغزه­‌گیری در برخی چاه­‌ها (مانند چاه‌های افقی) وجود ندارد. بنابراین به علت نبود مغزه­‌های کافی و تغییرات سنگ­‌شناسی و ناهمگنی سنگ مخزن، تعیین این پارامتر توسط روش‌­های معمول از دقت چندانی برخوردار نمی‌­باشد.در این پژوهش در یکی از چاه­‌های نفتی در جنوب غرب کشور تخلخل بر اساس داده­‌های نگاره نوترون، چگالی، صوتی، و همچنین تلفیق این نگاره­‌ها محاسبه شد. برای تعدادی نمونه مغزه هم تخلخل به‌روش تزریق گاز هلیوم محاسبه شد. با استفاده از تحلیل آماری-ریاضی رابطه تجربی برای محاسبه تخلخل بر اساس تلفیقی از نگاره­‌های پتروفیزیکی ارائه شد که رابطه پیشنهادی مقدار واقع بینانه‌­تری نسبت به سایر روش‌ها بدست می­‌دهد. از دیگر مزایای این روش می‌­توان گفت که بر خلاف سایر روش‌­های موجود، هم به صورت برجا و هم بصورت غیر برجا (آزمایشگاهی) قابل اجرا است، و اینکه هزینه­‌های تمام شده با این روش بسیار کمتر از سایر روش­‌های موجود است. از دیگر نکات مثبت این روش می­‌توان به قابل اجرا بودن آن برای همه سنگ­‌ها از نظر جنس اشاره کرد. به عبارت دیگر نکته مهم در روش پیشنهادی این است که در این روش بر خلاف سایر روش­‌ها که فقط از یک عامل برای اندازه­‌گیری تخلخل استفاده می‌­شود (به عنوان مثال: میزان هیدروژن در روش نگاره نوترون یا سرعت موج طولی در روش نگاره صوتی)، در این روش از سه پارامتر شامل: چگالی، سرعت موج طولی و سرعت موج برشی استفاده می­‌شود که میزان خطا را به طور چشمگیری کاهش می­‌دهد. UR - http://www.irpga-journal.ir/article_155315.html L1 - http://www.irpga-journal.ir/article_155315_470219346b8d90107a90d5bebc776abb.pdf ER -